ေမ့ေဆး အေတြးအေခၚ လြဲေခ်ာ္မႈ

 မိုးတိမ္ေတြေအာက္က Mzuzu Central Hospital ေနာက္ခံ နဲ႔ကၽြန္ေတာ္

ကၽြန္ေတာ္ Malawi (မာလာ၀ီ) ႏိုင္ငံ တုန္းက အေတြ႔ အႀကံဳ တစ္ခုပါ။ Malawi ဆိုတာက အာဖရိက အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းက ကုန္းပိတ္ ႏိုင္ငံတစ္ခုပါ။ ကၽြန္ေတာ္ နမီးဘီးယားက ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ျပန္ထြက္ေတာ့ United Nations Volunteer UNV specialist အေနနဲ႔ အဲဒီကို ေရာက္သြားတာပါ။

ႀကံဳႀကိဳက္လို႔ ေျပာရရင္ေတာ့ Namibia က ထြက္လာတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အဖို႔ Malawi က ဆင္းရဲခ်မ္းသာမွာ မိုးနဲ႔ေျမႀကီးပမာ ကြာျခားလွပါတယ္။ Namibia က လူဦးေရ ၂ သန္းေလာက္နဲ႔ ႏိုင္ငံက အက်ယ္ႀကီး ကမၻာမွာ လူဦးေရ အႀကဲဆံုး နဲ႔ ခ်မ္းသာသေလာက္ Malawi ကေတာ့ လူဦးေရ ၁၃သန္းနဲ႔ ႏိုင္ငံက်ဥ္းက်ဥ္း ေျမာင္းေျမာင္းေလး (ဒီအထဲ မာလာ၀ီ ကုန္းတြင္းပင္လယ္ႀကီးက ၄ပံု၁ပံုေလာက္ ေနရာယူထားေသးတယ္) အာဖရိကမွာ လူဦးေရ အျပြတ္သိပ္ဆံုး၊ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ခု။ ရာသီဥတုကလည္း ေျပာင္းျပန္၊ Namibia က သဲကႏၱာရဆန္ဆန္ ေျခာက္ေသြ႔သေလာက္ Malawi က ေရကန္ႀကီး ေႀကာင့္ တစ္ခ်ိန္လံုး မိုးေတြအံု႔ေနျပီး ေလထု စိုထိုင္းဆ (humidity) အေတာ္မ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ကၽြန္ေတာ့္အဖို႔ အခ်ိန္ ေတာ္ေတာ္ႀကာ အထိုင္က်ေအာင္ က်င့္ယူရပါတယ္။ ဆင္းရဲေပမယ့္ UN နဲ႔ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံ ေတြရဲ႕အေထာက္ပ့ံေႀကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ပညာေရး အဆင့္အတန္းက မဆိုးပါ။ ကိုယ္ပိုင္ ေဆးေက်ာင္းတို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO အကူညီနဲ႔ ဖြင့္ထားတဲ့ ေဆးပညာဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းတို႔ ဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ အျခား အာဖရိကနိုင္ငံေတြကပင္ လာပညာသင္ရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ခက္တာက သူတို႔ဆရာ၀န္ေတြက ပုိျပီး၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ အဂၤလန္တို႔လို အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြ ထြက္ကုန္ႀကတာမို႔ ဆရာ၀န္ေတြ အျပင္ အျခားပညာတတ္ေတြပါ မလံုေလာက္ပါ၊ ဒါေႀကာင့္မို႔လည္း UNV အကူညီေခၚရတာပါ။ ၂၀၀၅ ေမလ ၈ ရက္မွာ ကၽြန္ေတာ္ Malawi ေရာက္ေတာ့ ျမိဳ႕ေတာ္ Lilongwe UNDP ရံုးမွာ နိုင္ငံစံုက လူေတြ စံုလင္လွပါတယ္။ တည္းတဲ့ ဟိုတယ္မွာ ေန႔စဥ္ အသစ္ေရာက္ေရာက္လာတဲ့ လူေတြနဲ႔ ေပ်ာ္စရာႀကီးပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီက လူေတြမ်ား တစ္ေယာက္ တစ္ေလ ေတြ႔ရေလမလားလို႔ ရွာမိပါေသးတယ္။ "ရွာမေနနဲ႔ တစ္ေယာက္မွမပါဘူး" လို႔ Program Officer က ေျပာေတာ႔မွ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္ပ်က္ လက္ေလွ်ာ့လိုက္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နီေပါ နဲ႔ အိႏၵိယက ပညာရွင္ေတြကို တစ္ပံုႀကီး ေတြ႔ရတာ ကေတာ့ အားက်စရာ၊ မနာလိုစရာပါ။ (ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အဖြဲ႔ WFP မွာလုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာ ပညာရွင္ ၂၉ေယာက္ ကိုေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ဒီမွာဆံုစည္းမိလို႔ ေက်နပ္မိပါတယ္။)

Lake Malawi ေနာက္ခံနဲ႔ WFP မွ ေရႊအခ်ိဳ႕နဲ႔အတူ

ကၽြန္ေတာ့္စကား ျပန္ဆက္ရရင္ေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္ တာ၀န္က်တဲ့ Mzuzu (Central Hospital) ေဆးရံုက Malawi ေျမာက္ပိုင္းက ေတာင္ေပၚျမိဳ႕ေလးမွာပါ။ ထိုင္၀မ္အစိုးရရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေဆာက္ထားတ့ဲ ကုတင္ ၃၅၀ဆန္႔ ေဆးရံုႀကီးမို႔ ဒီနိုင္ငံမွာ တတိယအႀကီးဆံုးပါ။ စပယ္ရွယ္လစ္ေတြ အားလံုးက ထိုင္၀မ္တရုပ္ေတြခ်ည္းပါ။ ထူးဆန္းတာက မာလာ၀ီလူမ်ိဳး ဆရာ၀န္ဆိုလို႔ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ပိုင္း ထက္ပိုမရွိပါ။ ဆိုေတာ့ကာ က်န္တဲ့ လက္ေထာက္ ဆရာ၀န္ေတြ မရွိဘဲ ဘယ္လိုမ်ား လည္ပတ္ေနသလဲ? ေမးစရာေပါ့။ ဒီမွာက နာ့(စ)ေတြကို ၂-၃ ႏွစ္ သင္တန္းေပးထားတဲ့ Clinical Officer ဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဓိက အမာခံေတြက သူတို႔ပါ။ ခြဲစိပ္တာေတြ၊ ေဆးကုတာေတြ၊ ေမ့ေဆးေပးတာေတြကို ဆရာ၀န္ေတြ အလား သူတို႔ ခ်ည္းကိုင္ေနတာပါ။ ဒီလို ေဆး႐ံုမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ့္ တစ္သက္မွာ တစ္ခါမွမႀကံဳဖူးတာမို႔ ဆန္း ေနပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ေမ့ေဆး႒ာနမွာ သူတို႔ ေမ့ေဆး အရာရွိ ၅ေယာက္ နဲ႔ ေမ့ေဆး Consultant လို႔ သူ႔ကိုယ္သူ အမည္ခံ ထားတဲ႔ Chang ေခၚတဲ့ ထိုင္၀မ္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ေမ့ေဆးအတိုင္ပင္ခံ ဆရာ၀န္ Anaesthetic Consultant ဆိုေတာ့ consultant ၂ ေယာက္ ျဖစ္သြား တာေပါ့။ အမွန္ေတာ့ သူမလည္း ေမ့ေဆးနာ့(စ) တစ္ေယာက္ပါပဲ။ ဘယ္လိုကေန ဘယ္လို Consultant ေနရာယူထားလဲ မသိပါ။ ဒါေတြက ကၽြန္ေတာ့္ဖို႔ အေရးမႀကီးပါ။ မနာလိုလည္း မျဖစ္မိပါဘူး။ သူ႔အရပ္နဲ႔ သူ႔ဇာတ္ သူတို႔ (ထိုင္၀မ္) ေဆးရံု မွာ သူတို႔က ေက်းဇူးရွင္ေတြ မဟုတ္ပါလား။ အလုပ္ျဖစ္ဖို႔က အဓိကပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ ေမ့ေဆး အရာရွိေလးေတြက ေတာ္ရွာႀကပါတယ္။ လူငယ္ေတြလည္းျပန္ ျဖစ္ေတာ့ တက္တက္ႂကြႂကြ ရွိၾကပါတယ္။

အဲ၊ တစ္ခုပဲ ေျပာစရာရွိတာက သူတို႔က Clinical Officer ကၽြန္ေတာ္က Medical Officer အလုပ္မွာလည္း ကၽြန္ေတာ့လိုပဲ သူတို႔ လြတ္လပ္စြာ ေမ့ေဆးေပး ႏိုင္ခြင့္ရွိႀကတာ ဆိုေတာ့ သူတို႔စိတ္ထဲမွာ ကၽြန္ေတာ့ေပၚ ေျခရာတိုင္းခ်င္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ေတြေတြ႔ရ တတ္ပါတယ္။ မွားလုိ႔ ေထာက္ျပရင္လည္း ဆင္ေျခေပးဖို႔ အဆင္ သင့္ပါ။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လည္း "မျပည့္တဲ့အိုး ေဘာင္ဘင္ခတ္တယ္" လို႔ပင္ ထင္မိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ အထင္မွားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အလုပ္ခ်င္း အတူတူ လခခ်င္း က်ေတာ့လည္း ဘာမွွမဆိုင္ေအာင္ ကြာျခားတာမို႔ မနာလိုစိတ္ေတြလည္း ရွိမွာ ေသခ်ာသေလာက္ေပါ့။

ဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီေရာက္ျပီး တစ္လေလာက္ အၾကာမွာ ေမ့ေဆးညီလာခံႀကီး တစ္ခု ဒီေဆးရံုႀကီးမွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ အခ်ိန္ က်ေရာက္လာပါတယ္။ Malawi ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုေလးေတြ ေမ့ေဆး အရာရွိေတြ အားလံုး လာတက္ႀကဖို႔ပါ။ ဒီအတြက္ အားလံုးက တက္ႂကြေနၾကပါတယ္။ မတက္ႂကြႏိုင္တာက ကၽြန္ေတာ္ပါ။ ေရာက္ကတည္းက ကၽြန္ေတာ့္မွာ ေဆး႐ံုအိမ္ မရေသးလို႔ ဟိုတယ္မွာ တစ္လေလာက္ ေသာင္တင္ေနတာက တစ္ေႀကာင္း၊ ရာသီဥတုဒဏ္ကို ေနသားမက်ေသးလို႔ အလူးအလဲ ခံေနရတာက တစ္ေႀကာင္း တို႔ေႀကာင့္ပါ။

ေမ့ေဆး ညီလာခံကုိယ္စားလွယ္မ်ား
(ကၽြန္ေတာ့္ ေဘးက Dr Joseph ပါ)

ဒါနဲ႔ 12 June 2004 မွာ ညီလာခံ လုပ္ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္းေပါ့။ အသီးသီး ျပဳစုထားတဲ့ ေမ့ေဆး အေတြ႔အႀကံဳ စာတမ္းေတြ ဖတ္ႀက၊ ေဆြးေႏြးႀကန႔ဲ စည္ကားေနပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ ေမ့ေဆးအရာရွိေလး တစ္ေယာက္က စင္ေပၚတက္လာပါတယ္။ သူ႔စာတမ္းေလးနဲ႔ေပါ့။ သူ႔ဇာတ္လမ္းေလးက ဒီလိုပါ၊ တစ္ေန႔ သူလူနာတစ္ေယာက္ကို ခါးရိုး ထိုးတဲ႔ထံုေဆး (Spinal ေပါ့) ထိုးေပးလိုက္တာ မၾကာခင္မွာပဲ လူနာမွာမရွဴႏုိင္ မကယ္နိုင္ ျဖစ္ျပီး အသက္ရႈရပ္မလုိ ျဖစ္သြားပါတယ္တဲ့၊ အဲဒီေတာ့သူက ခ်က္ခ်င္းပဲ လူနာကို ေမ့ေဆး အေၾကာထဲထိုးေပး၊ ေမ့သြားေတာ့၊ အေၾကာေလွ်ာ့ေဆး (Muscle Relaxant ပါ) ထပ္ထိုးေပး၊ ျပီးေတာ့ လူနာေလျပြန္ထဲ ေလပိုက္ထိုးသြင္း၊ ေနာက္ ေအာက္စီဂ်င္ တပ္ေပးလိုက္တာ လူနာ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရသြားပါတယ္တဲ့။ (ေျပာရရင္ လူနာအေျခေန သူ႔တင္ျပ ခ်က္ ေတြသိပ္မျပတ္သားပါ။)

သူေပးလိုတဲ့ သင္ခန္းစာက ဘယ္လူနာကိုမဆို ထံုေဆးေပးတာပါ ဆိုျပီး မေပါ့ဖို႔၊ ေမ့ေဆးကိုလည္း အဆင္ သင့္ ေဆာင္ထားဖို႔၊ ဒါမွတစ္ခုခု လြဲေခ်ာ္ခဲ့ေသာ္ အသက္ကယ္ ႏုိင္ဖို႔ေပါ့။ ပရိသတ္ႀကီးက တစ္ခဲနက္ ၾသဘာေပးၾကပါတယ္။

မေပးႏိုင္တာက ကၽြန္ေတာ္ပါ၊ အေတာ္လည္း ဖ်ားသြားမိပါတယ္။ သူလုပ္တာေတြက တစ္လြဲႀကီး၊ အလြန္ မွားေနလို႔ပါ။ ဒီစာတမ္းကိုသာ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳသိလို႔ကေတာ့ အမႈိက္ျခင္းထဲ ေရာက္ဖို႔ပါ၊ အမွန္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဒီစာတမ္းေတြကို ႀကိဳေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ မေပးတာပါ။ ခုမွေတာ့ (တာ၀န္အရ) ထခ်ဲရံုမွအပ ဘာမွ မတတ္နိုင္ ေတာ့ျပီ။ ျငိမ္ေနျပန္လည္း ကၽြန္ေတာ္ပါ သမိုင္းရဲ႕တရားခံျဖစ္ေတာ့မည္။ ကၽြန္ေတာ္ကပဲ စျပီး သူ႔ကို ျပန္လွန္ ေမးခြန္းေတြထုတ္ သူလုပ္ပံုမွားတဲ့အေႀကာင္းေျပာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာတာက "လူနာကို ကယ္လိုက္တာ မင္းမဟုတ္ဘူး ဘုရားသခင္ပါ" လို႔။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မင္းလူနာက Spinal shock ရသြားတာလို႔၊  (ဒါကိုလည္း သူသိပံုမရပါ) ေရွာ့(ခ)Shock ရျပီ ဆိုကတည္းက လူနာမွာ သတိလစ္၊ အသက္ရႈရပ္၊ အရုပ္ႀကိဳးျပတ္ ျဖစ္ေနပါျပီ၊ ေနာက္တစ္ဆင့္ဆို ႏွလံုးရပ္ဖို႔ ေသဖို႔ ပဲ က်န္ေတာ့တာပါ။ ဒါကိုမွ သူက မိုက္လံုးႀကီးစြာနဲ႔ ေမ့ေဆးထပ္ေပးတဲ့ အျပင္ ႂကြက္သား ေလွ်ာ့ေဆးပါ အဆစ္ ထပ္လိုက္ေပးတာ လံုး၀ အယူတိမ္းေနတာပါ။ နတ္စိမ္း ျဖစ္မသြားတာဘဲ ကံသီေပလို႔သာေပါ့။ (မွတ္ခ်က္- ႀကြက္သား ေလွ်ာ့ေဆး ကလည္း အသက္ရွဴ ရပ္ေစပါတယ္) လူနာက ရင္ခြဲရံု ကို ေျခတစ္ဖက္ လွမ္းေနပါျပီ၊ ....အမွန္ သူလုပ္ရ မွာက လူနာကို အျမန္ဆံုးအသက္ကယ္ ဖို႔ပါ။ ေလျပြန္ထဲ အသက္ရွဴပိုက္ ေကာက္သြင္း ေအာက္စီဂ်င္ေပး၊ လိုအပ္လွ်င္ အျခား အသက္ကယ္ ေဆးေတြ ထပ္ေပးဖို႔ပါ၊ ဒါတြက္ ေမ့ေဆး မလိုပါ။ သူ႔မွာက အသက္ကယ္ ဖို႔ ၃-၄ မိနစ္ပဲ အခ်ိန္ရွိေတာ့တာပါ။ ေမ့ေဆးက အခ်ိန္ျဖဳန္းရံုတင္မက အေျခေနကို ပိုဆိုးသြားေစပါတယ္။

တစ္ကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ခုမွ လူသစ္ပါ။ လူမိုက္ႀကီး ထမလုပ္ခ်င္ပါ။ မျဖစ္လို႔သာပါ၊ ဒါဟာ အယူမွားမႈ သက္သက္ပါ။ wrong view ေပါ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥက သူ "ျပာ"သြားလို႔ ကေယာင္ကတန္းနဲ႔ အမွားလုပ္မိတာ မဟုတ္ပါ။ သူျပဳျပီးတာ ကိုလည္း အမွန္လို႔ထင္ ေနလို႔သာ အမ်ားေ႐ွ႕မွာ တက္ေျပာရဲ တာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္စကားေႀကာင့္ ပြဲဆူသြားပါ ေတာ့တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕အျခား consultant မမကလည္း ဘာမွ၀င္မေျပာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ တပည္႕officer ေတြကလည္း အေလွ်ာ့မေပးႀကပါ။ (သူတို႔စုေပါင္းတင္ ထားတဲ့ စာတမ္းကိုး) ဆင္ေျခ ဆင္လက္ ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျငင္းခံုႀကနဲ႔ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ကုန္သြားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ေခ်ာင္ပိတ္မိသြားမွ ကၽြန္ေတာ္က ေျပာပါတယ္။ ဒီအမွားကို အမွန္ထင္ျပီး၊ အထူးသျဖင့္ နယ္ကလာတဲ့ လူေတြ လိုက္လုပ္ႀကလွ်င္ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ေသၾကရမယ့္ လူေတြ တစ္ပံုႀကီးလို႔။ ကၽြန္ေတာ့္ ေမ့ေဆးသက္တမ္း အႏွစ္ ၃၀ မွာ ဒါမ်ိဳးေတြ ႀကံဳခဲ့ဖူးေပါင္း မ်ားျပီလို႔။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာ မ်က္စိမွိတ္ ယံုဖို႔မဟုတ္ဘူး၊ ေနာင္မင္းတို႔ ဒီကိစၥမ်ိဳးၾကံဳရင္ လူနာရဲ႕ပါးစပ္ဖြင့္ ေမ့ေဆးသံုး ဓါတ္မီး Laryngoscope နဲ႔ ေလျပြန္၀ကို စစ္ႀကည္႕ပါ၊ သူ႔အလိုလို ပြင့္ေနတာ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ဘာေမ့ေဆးမွမလို ေလပိုက္ ေကာက္သြင္း႐ံုပဲလို႔။ See for yourself လို႔ (ကိုယ္တိုင္သိ ေအာင္ ၾကည္႔တာ ဗုဒၶရဲ႕၀ါဒပဲ မဟုတ္ပါလား။)

အဲဒီအခ်ိန္က်မွ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ Dr. Joseph ႀကား၀င္ လာပါတယ္။ သူက Chinese Medical Team ရဲ႕ Director လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ခုျဖစ္ရပ္မွာ Dr Soe ေျပာတာေတြ အမွန္ခ်ည္း ျဖစ္ေႀကာင္း ေျပာ လာပါတယ္။ ခုမွပဲ အားလံုး ျငိမ္သြားႀကပါတယ္။ ဘာေႀကာင့္ သူတို႔မွားႀကသလဲ? တစ္ကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ လူေတြက နာ့(စ)ကေန ေမ့ေဆးဆရာ ျဖစ္လာႀကတာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္လို ဆရာ၀န္ျဖစ္ျပီးမွ ဘြဲ႔လြန္ရလာတာ မဟုတ္ပါ။ အေတြးအေခၚ အတိမ္အနက္ခ်င္း ကြာႏိုင္ပါတယ္။ သူနာျပဳဆိုတာက လူနာကိုျပဳစုဖို႔၊ ဆရာ၀န္ ညႊန္ႀကား တာခံယူဖို႔ပါ။ Dr ဆိုတာက ကုသဖို႔၊ လိုအပ္တာကို နာ့(စ)ကို ညႊန္ႀကားဖို႔ပါ။ စကတည္းက လမ္းေႀကာင္းမ တူပါ။ တူေနမွေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြ ဘာေႀကာင္႔ ၇ႏွစ္ အခ်ိန္ကုုန္ခံ ေက်ာင္းတက္ ေနေတာ့မွာလဲဗ်ာ။ Spinal shock ျဖစ္ရင္ လူရဲ႕ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္မွာ ဘာေတြေျပာင္းလဲ ကုန္သလဲဆိုတာ သူတို႔အေပၚယံ ေလာက္သာ သိမွာမို႔ ခုလို အမွား လုပ္မိတာပါ။ ခြင့္လႊတ္ လိုက္ပါတယ္။ ဒီကိစၥတင္မက အျခား ရင္တုန္စရာ ျဖစ္ရပ္ေတြ ရွိပါေသးတယ္၊ ေနာင္ႀကံဳေတာ့ ေရးမွာပါ။

ဒီျဖစ္ရပ္ ျပီးေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ကိုယ္သူ Consultant တင္ထားတဲ့ Chang တစ္ေယာက္ အျခား႒ာန HIV မွာ လူလိုလို႔ဆိုျပီး (အျပီး)ေျပာင္းသြားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္လူေတြလည္း ခုမွ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေဘာ့(စ)လို႔ ေခၚေဖၚ ရလာပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက စာတမ္းတင္တဲ့ Matsu တစ္ေယာက္လည္း (အေႀကာင္းသိသြားေတာ့) ကၽြန္ေတာ္ မာလာ၀ီကေန ျပန္ထြက္တဲ့ထိ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕အေကာင္းဆံုး တပည္႔ တစ္ေယာက္ျဖစ္ လာခဲ့ပါတယ္၊ ................. လုပ္သက္ရင့္မွ ဒီႏိုင္ငံေရာက္လာတာပဲ ကံေကာင္းတယ္ ေခၚရမလားပဲ။

စိုးျမင့္-ေမ့ေဆး (အာဖရိကေရာက္ ျမန္မာတစ္ေယာက္)
Queen Elizabeth the Second Hospital
Maseru, Kingdom of Lesotho
16 Jan 2010

(စာႀကြင္း)
* WHO အကူညီနဲ႔ Malawi မွ ပညာေတာ္သင္ ျပန္လာတဲ့ ေမ့ေဆး officer ၃ေယာက္ကို ၂၀၀၂ ႏွစ္ေလာက္က Namibia မွာ ဆံုဖူးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ေမ့ေဆးေပး မလုပ္လို႔ နာ့(စ)ပဲ ျပန္လုပ္ေနရပါတယ္။

* Malawian ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံ မစိမ္းပါ၊ အထူးသျဖင့္ ဒီမွာစီးပြါးေရး လုပ္ေနတဲ့ ကုလားေတြ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ႀကီးကုိ ေကာင္းေကာင္း သိၾကပါတယ္။ သူတို႔ ဘႀကီးေတြ အေဖေတြ ဦးေလးေတြက ျမန္မာကို ေရႊနိုင္ငံႀကီးလို႔ဆိုပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ စီးပြါးအေတာ္ ျဖစ္ခဲ့ႀကတယ္ ဆိုပါတယ္။

*အမည္းေတြကလည္း ဒုတိယကမၻာစစ္တုန္းက မဟာမိတ္တပ္ေတြနဲ႔ အတူ ျမန္မာျပည္ စစ္ေျမျပင္ေတြကို ေရာက္ခဲ့ဖူးႀကပါတယ္။ ဒီအေႀကာင္း ျမိဳ့ေတာ္ Lilongwe စစ္သမိုင္းျပတိုက္မွာ ကမၺည္းထိုးထားတာ ရွိပါတယ္။ ပံုကေတာ့ ျမိဳ႕ေတာ္ Lilongwe က ဒုတိယကမၻာစစ္ အထိမ္းမွတ္ ျပတိုက္ ေက်ာက္တိုင္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္စစ္မ်က္နွာနာမည္ ေတြ (ကေလး၀၊ေမာ္လိုက္။ရခိုင္ကမ္းေျမာင္...)ပါတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ပါ။